TANIM

Bina, karayolu, demiryolu, metro, köprü, tünel, rıhtım, baraj, sulama, pis su arıtması gibi yapıları tekniğe uygun ve ekonomik olarak tasarlayan,yaptıran ve yapım çalışmalarının yürütülmesini denetleyen kişidir.

A- GÖREVLER

- Yapılması istenen yapının planını, inşaat alanının yapıya uygun olup olmadığını inceler, mühendislik hesapları yapar, bunlarla ilgili projeler hazırlar, gerekli malzeme ve donanımı hesaplar ve yapım araç-gereçleri sağlar,
- İnşaat projeleri ile ilgili olarak yapıyı yaptıran kişi veya birimin istekleri doğrultusunda proje ve ihale dosyası hazırlar,
- İnşaatın değişik görünümlerinin taslak projelerini çizer, gerekirse projede değişiklik yapar,
- Şantiye kurdurur, insan gücü sağlar, çalışanlar için iş güvenliğini sağlayıcı önlemler alır,
- İnşaatı belli bir program dahilinde yürütür, uygulamada ortaya çıkan proje hatalarının düzeltilmesini sağlar,
- Özel ve teknik şartnameler ve sözleşmeler, özel fiyat analizi hazırlar, ihale komisyonuyla birlikte ihale işlemlerini yapar, ihalesi yapılan işlerin projeye uygunluğunu denetler,
- İnşaatta çalışanların ücretini, çalışma koşullarını ve sosyal haklarını takip eder, denetler,
- Geçici ve kesin kabul komisyonlarında yer alarak inşaatın devir, teslim işlemlerinin yapılmasını sağlar,
- İnşaatla ilgili sorunlarda bilirkişi olarak görev yapar,
- Yeni teknolojilerin uygulanması için işbaşı eğitimi yapar, yaptırır.

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Hesap makinesi,
- Bilgisayar,
- Büro çalışmalarında teknik resim çizim aletleri,
- Ölçme aletleri (zemin ölçme aletleri, takometre gibi).

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

İnşaat mühendisi olmak isteyenlerin;

- Üstün bir akademik yeteneğe,
- Sayısal akıl yürütme gücüne sahip,
- Şekiller arasındaki ilişkileri görebilen (örneğin bir küpün açılımının nasıl olacağını zihinde canlandırma),
- Fen bilimlerinde başarılı (özellikle matematik, fizik ve bu alanlara ilgili)
- Sorumluluk sahibi, dikkatli,
- Yöneticilik özelliklerine sahip
kimseler olmaları gerekir.
Yaratıcılık meslekte başarıyı artırır.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

İnşaat mühendisi; çizim yaparken büroda, yapım aşamasında inşaatlarda çalışır. Düşünme, okuma, ayakta durma gibi etkinliklerde bulunur. Proje mühendislerinin çalışma ortamı rahat olmasına rağmen, şantiye mühendislerinin çalışma ortamı tozlu, gürültülü, yazın sıcak, kışın soğuk olabilir. İnşaatta çalışırken azda olsa kazaya uğrama tehlikesi vardır. Çalışma saatleri düzenli olabileceği gibi hafta sonu çalışması da olabilir. Özellikle büyük firmalarda çalışan meslek elemanları sık sık seyahat edebilirler. Mevsime ve hava şartlarına bağlı olarak iş yoğunluğu artıp azalabilir. Çalışırken tesisat konusuyla ilgili tekniker ve mühendislerle, mimarlarla, teknik ressamlarla, harita mühendisleriyle, işçilerle, jeoloji mühendisleriyle, çeşitli kamu kuruluşlarında çalışan personelle (Belediyeler, DSİ, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı) iletişimde bulunabilir.

D- MESLEK EĞİTİMİ

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Matematik,
- Fizik,
- Kimya.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “İnşaat Mühendisliği” lisans programı için yeterli “Sayısal (SAY)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “İnşaat Mühendisliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.

Bu yüksek öğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerinin dışında bir yüksek öğretim programını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.

“Hazır Beton Teknolojisi”, “İnşaat”, “İnşat Teknikerliği”, “Karayolu Ulaşımı ve Trafik”, “Raylı Sistemler Teknolojisi”, “Ulaştırma”, “Yapı Teknolojisi” ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda (DGS) başarılı oldukları takdirde, “İnşaat Mühendisliği“ lisans programına dikey geçiş yapabilirler.

EĞİTİMİN SÜRESİ  VE İÇERİĞİ

Eğitim süresi 4 yıldır. Yabancı dille eğitim yapan okullarda ise bir yılı hazırlık olmak üzere 5 yıldır.

Eğitimin:
1. yılında; Matematik, Fizik, Kimya, Teknik Resim, Yabancı Dil, Bilgisayar Programlama, İnşaat Mühendisliği için Jeoloji, İnşaat Mühendisliğine Giriş,

2. yılında; Mühendislik Mekaniği, Mühendislik Ekonomisi, Malzeme Bilimi, ileri düzeyde Matematik, İnşaat Mühendisliği Bilgisi Uygulaması, Topografya, Mukavemet, Yapı Malzemeleri, Mühendis Matematiği,

3. yılında; Yapı Mekaniğine Giriş, Ulaştırma Mühendisliği, Zemin Mekaniği, Akışkanlar Mekaniğine Giriş, Hidroloji, Mühendis Bilgilendirme Yöntemleri, İstatistiksel Yöntemler, Trafik Mühendisliğine Giriş, Zemin Mekaniği, Hidromekanik, Yapı Statiği,

4. yılında; Temel Mühendisliği, Su Kaynakları Mühendisliği, Betonarme, Yapım Mühendisliği ve İşletmesi, Su Kaynakları Mühendisliği, Çelik Yapılar, Yapı Tasarımı derslerini almaktadırlar.

Eğitim sırasında staj zorunluluğu vardır.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “İnşaat Mühendisliği” lisans diploması ve “İnşaat Mühendisi " unvanı verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

İnşaat mühendisleri, kamu ve özel kurum ve kuruluşlarda çalışırlar. En yoğun olarak çalıştıkları kurumlar: T.C.Devlet Demiryolları, Karayolları, Devlet Su İşleri, Bayındırlık ve İskan Bakanlığıdır. Kendi işyerini açabilirler.

Ülkemizde tarım ve sanayi sektöründen sonra inşaat sektörü en önemli istihdam alanını oluşturmaktadır. Ancak yeni üniversitelerin açılması ve üniversitelere göre farklılık gösteren eğitim olanakları nedeniyle yeni mezun olan inşaat mühendislerinde işsiz kalma olasılığı daha fazladır.

İnşaat Mühendisleri Odası Yayınlarından edinilen bilgiye göre ülkemizde inşaat mühendisliği eğitimi gören kadın sayısı oldukça azdır. İnşaat mühendisi olarak görev yapan bayanların büyük çoğunluğu da büroda proje mühendisliği yapmaktadır.

İnşaat sektörü devamlı gelişim ve ilerleme içinde olduğundan gelişen teknolojinin takip edilmesi gerekir. Ayrıca uzmanlaşma (köprü, baraj, otoyol, bina inşaatı) ve bilgisayar kullanımı artmaktadır. Deprem ve diğer tabii afetler göz önünde bulundurularak yapılaşmaya gidilmesi inşaat mühendisliğinin gelecekteki çalışmalarını etkileyecektir.

Ülkemizde inşaat sektörüne yapılan yatırımların artması ve yurt dışında da inşaat işleri alınması nedeniyle bu sektör uzman mühendislere ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle İnşaat Mühendisleri Odası, Avrupa İnşaat Mühendisleri Konseyine üye olmuş ve bu kapsamda Avrupa’daki İnşaat Mühendislerinin eğitim düzeylerinin eşitlenmesi çalışmaları için ön hazırlık yapılmaktadır. Bu amaçla da mezuniyet sonrası eğitimle sertifikalı mühendislik uygulamasının işler hale getirilmesi için çalışmalar devam etmektedir. Mezuniyet sonrası tecrübe ile katılınılan teknik toplantı, mesleki seminer ve sempozyumlar göz önünde bulundurularak uzmanlardan oluşan bir komite önünde sözlü ve yazılı bir şekilde sınav yapılarak bu sertifikanın elde edilmesi düşünülmektedir.

Büyük inşaat firmaları özellikle son yıllarda yurt dışında da ihale almaktadırlar. Çeşitli inşaat firmalarına bağlı olarak yurt dışında görev yapan inşaat mühendisleri de vardır.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.

EĞİTİM SONRASI

Kamu kurumlarında çalışanlar teknik hizmet sınıfının faydalandığı zam ve tazminatlardan yararlanırlar.

Özel işyerlerinde çalışanlarda ise kazanç, tecrübeye ve bölgelere göre değişmektedir. Genellikle büro görevi yapanlar asgari ücretin dört katı kadar, şantiye mühendisliği yapanlar asgari ücretin sekiz katı kadar, yabancı dil, bilgisayar ve deneyimi olanlar ise asgari ücretin dokuz katı kadar ücret alırlar.

Kendi işyerlerini açarak müteahhitlik yapanlarda ise ücret yapılan işe göre değişkendir.

G- MESLEKTE İLERLEME

Meslek eğitiminden sonra yatırımcı kuruluşların, meslek odalarının ve büyük firmaların açtığı mesleki eğitim kursları vardır. İnşaat Mühendisleri Odası ihtiyaca göre sık sık çeşitli eğitimler düzenlemektedir.

Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora yaparak akademik kariyer yapılabilir ayrıca üniversitelerde, araştırma görevlisi, yrd. doçent, doçent ve profesör olarak görev yapabilirler.

Meslekte uzmanlaşma imkanı oldukça fazladır. Halen çeşitli üniversiteler bünyesinde;

- Yapı Malzemesi,
- Yapı İşletmesi,
- Deprem Mühendisliği,
- Geoteknik (Yer bilimleri),
- Ulaştırma ve Tatbiki Yapı Analizi,
- Mekanik ve Boyutlandırma,
- Hidrolik,
- Su Yapıları (Barajlar, bentler, dalga kıran),
- Yol, Demiryolu gibi alanlarda uzmanlaşmak mümkündür.

İlgili fakültede eğitimini bitiren kişi mühendis unvanı alır. Daha sonra Yüksek Mühendislik, Bilim Uzmanlığı, Bilim Doktorluğu eğitimiyle meslekte yükselme ve ilerleme mümkün olabilmektedir.

Gerek kamu kuruluşlarında, gerekse özel işyerlerinde çalışan inşaat mühendisleri deneyim ve yeteneklerine bağlı olarak zaman içerisinde yönetim kademelerine yükselebilirler.